Dekoracyjna poduszka z lnu i jedwabiu - Malwa patchwork - Kolekcja Wyspiański - Polish Special - dekoracyjna poduszka beżowa - poduszka w kwiaty - luksusowe wnętrze
Blog

Poduszki dekoracyjne. Niezwykła historia zwykłego przedmiotu

Odkąd powstała była symbolem luksusu a nawet zbytku i dekadencji. Poduszki dekoracyjne to dziś nieodzowny element wyposażenia wnętrza. Nadają styl, zapewniają komfort, ale przede wszystkim stanowią wyrazisty akcent odzwierciedlający status, osobowość i zainteresowania właściciela. 

Poduszki dekoracyjne są tak stare jak jak ludzka cywilizacja i zmieniały się jak ona. Trudno uwierzyć że pierwsze poduszki do sypialni używane w starożytnej Mezopotamii i Egipcie miały postać…kamienia położonego pod głowę śpiącej osoby. Ich głównym celem było sprawić, by do ust śpiącego nie dostały się jadowite pustynne owady. Podobne poduszki były używane przez większość ludzkości – od Afryki po Daleki Wschód. Choć trudno je skojarzyć z komfortem i relaksem, były to ekskluzywne przedmioty, misternie zdobione i wykonywane z kosztownych materiałów.

Poduszka drewniana w formie antylopy, Mozambik
Chińska poduszka z gliny z czasów dynastii Jin (1115-1234). Źródło: Metropolitan Museum of Art

To starożytni Grecy stworzyli znaną nam formę poszewki wypełnionej trawą bądź pierzem. Wygodna poduszka odpowiadała ona stylowi życia wyższych sfer, sprzyjała prowadzeniu wielogodzinnych dyskusji na sympozjonach i odprężeniu po ćwiczeniach w gimnazjonie. Na pewno więc odegrała istotną rolę w kształtowaniu oblicza europejskiej cywilizacji 🙂

Scena sympozjonu z greckiej wazy czerwonofigurowej, źródło: Wikipedia

Od czasów Renesansu poduszki z przedmiotu czysto użytkowego stały się ozdobą reprezentacyjnych pomieszczeń. Szyte z jedwabiu, aksamitu czy żakardu z Aubusson, ozdobione frędzlami, pomponami, szydełkowane lub wyszywane złotogłowiem stanowiły małe dzieła sztuki.

Angielska poduszka haftowana jedwabiem, XVII w. Źródło: Metropolitan Museum of Art
Haftowana poszewka elżbietańska

 Poduszki do salonu królewskiego czy biskupiego często ozdabiał herb rodowy, co świadczy o ich znaczącej roli w kształtowaniu atmosfery wnętrza i prestiżowego wizerunku właściciela. W kręgach dworskich ręcznie szyte poduszki były popularnym i wytwornym prezentem. Z pasji do tworzenia szydełkowanych poduszek słynęła królowa Elżbieta I Tudor.

Candance Wheeler, poduszka dekoracyjna, ok. 1876 r. Źródło: Metropolitan Museum of Art
Poduszka z tkaniny projektu Mariano Fortuny. Zdjęcie: www.charish.com

XIX stulecie przyniosło gwałtowne zmiany cywilizacyjne i społeczne. Narodziny ciężkiego przemysłu, ekspansja nieludzko wielkich miast zrodziły pragnienie odnalezienia równowagi i spokoju ducha w domowym zaciszu, w otoczeniu przyrody i pięknych przedmiotów. Wielu ówczesnych artystów w poczuciu misji porzucało tradycyjne formy wyrazu i skupiało się na tworzeniu obiektów sztuki użytkowej, które miały uczynić świat lepszym, szczęśliwszym miejscem. Poduszki ozdobne i tkaniny dekoracyjne były istotnym obszarem ich zainteresowań. Projekty Mariano Fortuny czy Candance Wheeler są dziś uważane za kamienie milowe w rozwoju współczesnego wzornictwa przemysłowego.

Jak zapiszą się w historii współczesne poduszki, produkty epoki powszechnej digitalizacji, minimalizmu, świadomości ekologicznej? Czy mają potencjał by stać się przedmiotami, które tworzą atmosferę i historię domu, przekazywanymi z pokolenia na pokolenie?